11/06/2014 การลงทุนหุ้นและกองทุนรวมในอุตสาหกรรมดูแลสุขภาพ (healthcare industry) (3)

อุตสาหกรรมดูแลสุขภาพ อภิมหาแนวโน้มแห่งศตวรรษ


“เมื่อครู่เราคุยกันถึงไหนแล้วล่ะ” ลุงแมวน้ำถามหลังจากที่ดูดน้ำปั่นจนชื่นใจ

“ลุงนี่ขี้ลืมเสียจริง” ลิงบ่น “เมื่อกี้ลุงบอกว่าหุ้นไบโอเทคโนโลยีนั้นเก็งกำไรกันสนุกไปเลยไง”

“อ้อ ใช่” ลุงแมวน้ำทวนความจำ “หุ้นซับเซ็กเตอร์ไบโอเทคนี้จึงผันผวนสูง นี่ลุงพูดในภาพรวมเท่านั้น หุ้นบางตัวที่ผันผวนน้อยๆก็พอมี”

“มิน่าล่ะ ผู้ที่ซื้อกองทุนรวมแนวนี้จึงบ่นกันว่าซื้อแล้วติดยอดดอย เพราะว่าราคาผันผวน ขึ้นลงแรงนั่นเอง” ลิงจ๋อพูด

“จะพูดแบบนั้นก็ไม่เชิง กองทุนรวมในแนวอุตสาหกรรมดูแลสุขภาพนี้หากมีหุ้นในกลุ่มไบโอเทคอยู่ในพอร์ตเยอะจึงจะผันผวนมาก หากในพอร์ตมีหุ้นในกลุ่มไบโอเทคน้อยหรือไม่มีก็ว่ากันไปคนละแบบ ที่จริงกองทุนรวมที่ลงทุนในหุ้นกลุ่มอุตสาหกรรมดูแลสุขภาพในตลาดหุ้นอเมริกานั้นมีอยู่เยอะทีเดียว มีธีม (theme) ย่อยหลายแบบให้เลือกลงทุน แต่ว่าในบ้านเรามีกองทุนรวมในแนวนี้ให้เลือกอยู่ค่อนข้างจำกัด”

“ที่เมืองนอกมีให้เลือกเยะเลยเหรอลุง” ลิงถาม

“เยอะสิ การลงทุนในกลุ่มนี้มีหลากหลายมาก ทั้งหุ้น อีทีเอฟ กองทุนรวม ทีมีให้เลือกเยอะเนื่องจากอุตสาหกรรมเฮลท์แคร์เป็นอุตสาหกรรมดาวรุ่ง ที่ใครๆก็มองว่าเมกะเทรนด์ (megatrend) หรืออภิมหาแนวโน้มของโลกในศตวรรษนี้เลยทีเดียว” ลุงแมวน้ำตอบ

“เมกะเทรนด์ อภิมหาแนวโน้ม หมายความว่ายังไงล่ะลุง” ลิงสงสัย

“ลุงก็พูดให้ฟังแล้วอลังการงานสร้างน่ะ แปลง่ายๆก็คือมันเป็นกระแสโลกนั่นเอง เป็นการมองในภาพใหญ่ว่าสังคมทั่วโลกจะเปลี่ยนไปอย่างไรบ้าง” ลุงแมวน้ำตอบ

“แล้วโลกจะเปลี่ยนไปยังไงบ้างล่ะลุง” ลิงถาม

“อภิมหาแนวโน้มหรือว่ากระแสโลกในศตวรรษที่ 21 นี้มีหลายเรื่อง อย่างเช่น เรื่องสิทธิสตรีก็เป็นกระแสโลกอย่างหนึ่ง นั่นคือ ในยุคนี้ ผู้หญิงทั่วโลกมีความเท่าเทียมกับชายมากยิ่งขึ้น ไม่ว่าจะเป็นเรื่องการศึกษา การทำงาน การดำเนินชีวิต ฯลฯ ซึ่งสังคมทั่วโลกก็ขับเคลื่อนไปในทิศทางเดียวกัน ดังนั้นจึงบอกว่าเรื่องสิทธิสตรีเป็นเมกะเทรนด์” ลุงแมวน้ำตอบ

“แล้วเรื่องการดูแลสุขภาพนี้เป็นเมกะเทรนด์ยังไง ผมยังไม่เข้าใจ” ลิงยังสงสัยอีก

“เอาละ ลุงจะค่อยๆอธิบายให้ฟัง โลกในศตวรรษที่ 21 นี้มีอภิมหาแนวโน้มอยู่หลายเรื่อง ลุงขอยกมา 4 เรื่องที่ดำเนินควบคู่กันไปและเกี่ยวข้องกัน ได้แก่ ความก้าวหน้าทางวิทยาการ ความก้าวหน้าทางเศรษฐกิจ การเติบโตของชุมชนเมือง และภาวะสังคมผู้สูงอายุ” ลุงแมวน้ำตอบ “ลุงจะค่อยๆขยายความให้ฟังทีละแนวโน้ม

“ด้านความก้าวหน้าทางวิทยาการ โลกในศตวรรษที่ 21 นี้จะพัฒนาองค์ความรู้ในวิทยาการสาขาต่างๆโดยต่อยอดจากองค์ความรู้เดิม ซึ่งผลจากวิทยาการด้านต่างๆที่รุดหน้านี่เอง ทำให้เศรษฐกิจเจริญรุดหน้าไปด้วย ลุงจะยกตัวอย่างให้เห็นภาพ นั่นคือ ก่อน ค.ศ. 1700 ทั่วโลกยังเป็นสังคมเกษตรอยู่ แต่พอมีการคิดค้นจักรกลไอน้ำได้ในราวปี ค.ศ. 1700 จากนั้นโลกก็ค่อยๆเปลี่ยนจากสังคมเกษตรไปเป็นสังคมอุตสาหกรรม คนที่อยู่ในสังคมอุตสาหกรรมมีรายได้มากขึ้นเมื่อเทียบกับสังคมเกษตร ภายในช่วงเวลา 300 ปีนับแต่มีจักรกลไอน้ำ โลกก็เปลี่ยนไปโขทีเดียว

“ทีนี้พอมาถึงยุคคอมพิวเตอร์ คือตั้งแต่ช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2 ประมาณปี 1940 เป็นต้นมา วิทยาการต่างๆยิ่งเติบโตแบบก้าวกระโดด สังคมอุตสาหกรรมเติบโตรวดเร็วยิ่งขึ้น ผู้คนมีรายได้มากมายยิ่งขึ้นกว่าเดิม

“เมื่ออุตสาหกรรมเติบโตอย่างรวดเร็ว มีการผลิตข้าวของเครื่องใช้ต่างๆออกมามากมาย ประกอบกับผู้คนมีรายได้ดีขึ้น การใช้ชีวิตก็เปลี่ยนไป ชีวิตแบบเมืองเติบโตไปพร้อมๆกับการเติบโตของอุตสาหกรรม ชุมชนเกษตรลดน้อยลง ชุมชนเมืองมีมากขึ้น

“และนี่เองเป็นที่มาของเมกะเทรนด์ การเติบโตของชุมชนเมือง หรือที่ภาษาอังกฤษเรียกว่า urbanization ผลจากความก้าวหน้าทางวิทยาการและทางเศรษฐกิจ ทำให้ชีวิตแบบชนบทหรือชีวิตชุมชนเกษตรเริ่มลดน้อยลง และชีวิตแบบสังคมอุตสาหกรรมหรือชุมชนเมืองขยายตัวมากขึ้นและมากขึ้น

แผนที่โลกแสดงความหนานแ่นของชุมชนเมือง ดินแดนใดที่มีสีเข้มแสดงว่าดินแดนนั้นมีสัดส่วนของชุมชนเมืองสูง จะเห็นว่าดินแดนแถบแอฟริกาและเอเชียมีชุมชนเมืองในสัดส่วนที่น้อยกว่าดินแดนอื่นๆ แต่สองดินแดนนี้ก็หนีกระแสโลกไม่พ้น ต่อไปก็กลายเป็นสีเข้ม และนี่คือโอกาสของธุรกิจหลายๆประเภท เช่น ธุรกิจการเงิน อสังหาริมทรัพย์ อุตสาหกรรม ฯลฯ

“ลุงพูดไปแล้ว 3 อภิมหาแนวโน้มแห่งศตวรรษที่ 21 วิทยาการ เศรษฐกิจ ชุมชนเมือง ทีนี้มาดูแนวโน้มที่ 4 นั่นคือ เมื่อชุมชนเมืองเติบโตขึ้น ผู้คนที่อยู่ในชุมชนเมืองส่วนใหญ่มีการศึกษาดี มีรายได้ดี มีโรงพยาบาลดีๆ ปัจจัยสี่มีครบครัน ชีวิตในชุมชนเมืองก็พัฒนาเป็นรูปแบบเฉพาะขึ้นมา นั่นคือ แต่งงานช้า มีลูกน้อย และอายุขัยยืนยาว”

“จริงด้วยสิลุง ผมก็สังเกตอยู่หมือนกัน” ลิงจ๋อพูดเสริมขึ้นบ้าง “ชีวิตในเมืองส่วนใหญ่เป็นดังที่ลุงว่าจริงๆ”

“เมื่อมีลูกน้อย และมีอายุขัยยืนยาว ที่จะเกิดก็ไม่เกิด ที่จะตายก็ไม่ตาย ผลก็คือ นับวันผู้สูงอายุจะมีมากขึ้น ดังนั้น เมกะเทรนด์ที่ดำเนินร่วมไปกับชุมชนเมืองก็คือภาวะสังคมผู้สูงอายุนั่นเอง ลุงเล่า 4 กระแสโลกที่เกี่ยวข้องกันให้ฟังครบแล้วนะ”

แผนที่โลกแสดงภาวะของสังคมผู้สูงอายุ ดินแดนใดมีสีเข้ม หมายความว่าดินแดนนั้นมีผู้สูงอายุในสัดส่วนสูง และหากเปรียบเทียบดูกับแผนที่ชุมชนเมือง ก็จะพบว่า ดินแดนใดมีชุมชนเมืองหนาแน่น ก็มักมีผู้สูงอายุในสัดส่วนสูงด้วย ดินแดนเอเชียและแอฟริกามีสัดส่วนผู้สูงอายุน้อยกว่าดินแดนอื่นๆ แต่ให้สังเกตว่าต่อไปเอเชียก็จะเปลี่ยนเป็นสีเข้มเช่นกัน

“แล้วที่ลุงเล่าเกี่ยวกับอุตสาหกรรมดูแลสุขภาพยังไง” ลิงยังสงสัยไม่หาย

“อ้าว นายจ๋อก็ลองจินตนาการดูสิ ว่า ชีวิตแบบชุมชนเมืองเป็นยังไงบ้าง ที่ว่าอายุขัยยืนยาวนั้นใช่ว่าจะไม่เจ็บไข้ได้ป่วย ตรงกันข้าม ชีวิตแบบชุมชนเมืองทำให้เกิดโรคภัยต่างๆมากมาย ตั้งแต่มลพิษสะสมและเป็นบ่อเกิดของโรคมะเร็ง รูปแบบการใช้ชีวิต อาหารการกินแบบคนเมืองทำให้คนเมืองส่วนใหญ่มีโรคประจำตัว นั่นคือ ความเครียด โรคเบาหวาน หัวใจ ไตเสื่อม โรคความความดันและหลอดเลือด ครั้นพอแก่ตัวลงโรคภัยต่างๆก็ยิ่งรุมเร้า มิหนำซ้ำ ไม่มีลูกหลานดูแลหรือมีแต่ดูแลไม่ไหวอีก

ภาพการ์ตูนล้อที่สะท้อนให้เห็นว่าระบบการดูแลสุขภาพของผู้สูงอายุแม้แต่ในสหรัฐอเมริกาก็ยังมีไม่เพียงพอ เจ้าหน้าที่บอกให้ชายคนขวามือว่าอีก 20 ปีค่อยมาขอรับบริการเเพราะจากคิวของผู้สูงอายุที่มารอรับบริการยาวมาก เนื่องจากอเมริกาเป็นสังคมผู้สูงอายุที่มีสัดส่วนผู้สูงอายุสูงมากถึง 13.6% ของประชากรทั้งหมด และนี่คือโอกาสของธุรกิจดูแลสุขภาพในหลายๆสาขา รวมทั้งเหตุการณ์นี้เกิดขึ้นเช่นเดียวกันในอีกหลายๆประเทศด้วย เพราะว่าเป็นเมกะเทรนด์

“เห็นไหม นี่คือวิกฤตของวิถีชีวิตคนเมือง แต่ก็คือโอกาสของอุตสาหกรรมการดูแลสุขภาพในด้านต่างๆเนื่องจากคนเมืองมีเงิน ไล่เรียงมาตั้งแต่อุตสาหกรรมเทคโนโลยีชีวภาพ ยา คลินิก โรงพยาบาล สถานพักฟื้น สถานฟื้นฟู ไปจนถึงเครื่องมือ อุปกรณ์ วัสดุทางการแพทย์ต่างๆ รวมทั้งเป็นโอกาสของวิชาชีพต่างๆที่เกี่ยวข้อง เช่น แพทย์เฉพาะทาง พยาบาล ผู้ช่วยพยาบาล นักฟื้นฟู นักกายภาพบำบัด นักโภชนาการ ตลอดไปจนถึงธุรกิจประกัน นั่นคือ การประกันชีวิตและการประกันสุขภาพ

“แนวโน้มแบบชุมชนเมืองและภาวะสังคมผู้สูงอายุนับวันจะขยายตัวออกไป ไม่ได้หดตัวลงเลย และตราบใดที่แนวโน้มแบบชุมชนเมืองและภาวะสังคมผู้สูงอายุยังดำรงอยู่ อุตสาหกรรมเฮลท์แคร์ก็เติบโตไปได้เรื่อยๆ

สัดส่วนของผู้สูงอายุในบางประเทศ ประเทศใดที่มีผู้สูงอายุเกินกว่า 7% จัดว่าเป็นสังคมผู้สูงอายุ (แสดงด้วยตัวเลขสีแดงในตาราง)

“นี่แหละ คือคำตอบ ที่ว่าเหตุใดอุตสาหกรรมดูแลสุขภาพจึงเป็นจึงเป็นอภิมหาแนวโน้มแห่งยุค” ลุงแมวน้ำสรุป “ลองดูภาพนี้แล้วจะช่วยให้เข้าใจได้ดีขึ้น ภาพเดียวแทนคำบรรยายได้หลายหน้ากระดาษเลย”

การเปลี่ยนแปลงจากสังคมเกษตรไปสู่สังคมเมืองเป็นแนวโน้มกระแสหลักของโลก วิถีชีวิตจะเปลี่ยนไปมาก เป็นโอกาสของธุรกิจมากมาย รวมทั้งอุตสาหกรรมดูแลสุขภาพด้วย

“อ๋อ... ที่แท้มันยังงี้นี่เอง” ลิงลากเสียงยาว “ยังงั้นหุ้นหรือกองทุนรวมในอุตสาหกรรมเฮลท์แคร์นี้ก็ยังน่าลงทุนน่ะสิ”

“ก็ใช่น่ะสิ ลุงจะยกตัวอย่างให้เห็นเป็นรูปธรรมสักตัวอย่างก็ได้ ลองดูภาพนี้” ลุงแมวน้ำพูด จากนั้นก็ดึงกระดาษอีกแผ่นหนึ่งออกมาจากหูกระต่าย คลี่ให้ลิงดู

ดัชนี CSI 300 ของตลาดหุ้นจีน (เส้นสีน้ำเงิน) อยู่ในแนวโน้มขาลงมาหลายปีแล้ว ส่วนดัชนีย่อยในเซ็กเตอร์ไอที (CSI 300 IT Index เส้นสีเหลือง) ซึ่งถือว่าเป็นเซ็กเตอร์ดาวเด่นเซ็กเตอร์หนึ่งในตลาดหุ้นจีนก็คล้ายๆกัน แต่ที่แอบโตก็คือเซ็กเตอร์ดูแลสุขภาพ (CSI 300 Healthcare Index เส้นสีแดง) หุ้นจีนในเซ็กเตอร์นี้เป็นแนวโน้มขาขึ้น

“นี่คือกราฟของตลาดหุ้นจีน เรารู้กันดีว่าตอนนี้เศรษฐกิจจีนไม่เติบโตแรงเหมือนเมื่อก่อน พูดง่ายๆคือชะลอตัวไปบ้าง ตลาดหุ้นจีนก็ร่วงเอา ร่วงเอา แต่หุ้นในกลุ่มเฮลท์แคร์ของจีนยังเติบโตต่อไปได้เรื่อยๆ นักลงทุนหลายๆคนอาจคิดว่าเซ็กเตอร์ไอที เซ็กเตอร์สินค้าอุปโภคบริโภคของจีนน่าลงทุน แต่หลายคนคงนึกไม่ถึงว่าเซ็กเตอร์เฮลท์แคร์ของจีนนั้นโตดีกว่าอีก ทั้งนี้ เพราะจีนมีการเปลี่ยนแปลงเข้าสู่สังคมเมือง อีกทั้งยังมีภาวะสังคมผู้สูงอายุด้วย นี่คือตัวอย่าง” ลุงแมวน้ำอธิบาย

“แต่เมกะเทรนด์ในอุตสาหกรรมดูแลสุขภาพนี่เป็นมุมมองในภาพรวม หากจะเข้าลงทุนก็ต้องมองในภาพย่อยด้วยเพื่อดูในรายละเอียด จะได้เลือกซับเซ็กเตอร์และตัวหุ้นที่มีอนาคตไกลไว้ในพอร์ต รวมทั้งเข้าลงทุนในจังหวะอันเหมาะสม อย่าลืมว่าหุ้นที่รอวันเจ๊งก็มีเนื่องจากธุรกิจย่อมมีการแข่งขันกัน ใครไม่เก่งก็ม้วนเสื่อกลับบ้าน” ลุงแมวน้ำพูด

“ถ้าหากผมจะลงทุนในอุตสาหกรรมนี้ จะลงทุนยังไงดีล่ะลุง ซับเซ็กเตอร์ไบโอเทคโนโลยีฟังแล้วก็น่าเสียวไส้อยู่เหมือนกัน” นายจ๋อถาม

“ยังมีซับเซ็กเตอร์อื่นที่น่าสนใจและน่าเสียวไส้น้อยกว่าให้เลือก ผลตอบแทนดีด้วย” ลุงแมวน้ำตอบ “และเนื่องจากเรื่องสุขภาพเป็นอภิมหาแนวโน้มหรือว่าเป็นกระแสโลก ดังนั้นทั่วโลกก็จะเป็นไปคล้ายๆกัน แนวคิดในการลงทุนในสาขาย่อยหลายๆอย่างดูของฝรั่ง ญี่ปุ่น แล้วเอามาปรับใช้กับการลงทุนในไทยก็ได้ด้วย”

“เหรอๆ อะไรล่ะลุง บอกหน่อยเร้ว” ลิงรีบถาม

“ลุงคอแห้งอีกแล้ว น้ำปั่นก็หมด ขอลุงไปซื้อน้ำปั่นมาดูดให้ชื่นใจก่อน แล้วจะมาเล่าต่อ” ลุงแมวน้ำตอบ