เช้าวันหยุดกับลุงแมวน้ำ หอมจำปีร้อยมาลัย

ช่วงนี้ลุงแมวน้ำค่อนข้างวุ่นวาย เนื่องจากกำลังปรับปรุงสวนเล็กๆที่อยู่หลังโรงละครสัตว์ หลังจากที่น้ำท่วมเมื่อปีที่แล้วคณะละครสัตว์ต่างก็วุ่นวายจนไม่มีใครมีเวลาดูแลสวน จึงทำให้ต้นไม้ในสวนซึ่งมีทั้งไม้ดอก ไม้ประดับ สมุนไพร กล้วยไม้ เห็ด และพืชสวนครัว (อ้อ มีปลวก งู หนู กบ เขียด อึ่ง จิ้งหรีด จักจั่น และตัวเงินตัวทองด้วย) ทรุดโทรมไปเป็นอันมาก รวมทั้งยังรกอีกต่างหาก หลายเดือนก่อนเจองูเหลือมตัวเบ้อเร่ออยู่ตัวหนึ่ง นอนขี้เกียจตัวอ้วนเชียว ขดอยู่ในแอ่งน้ำเล็กๆ ลุงแมวน้ำสงสัยอยู่แล้วเชียว เพราะว่าช่วงนั้นในสวนมีอะไรแปลกๆ กลางคืนเงียบมาก ไม่มีเสียงแมลงหรือกบ เขียด อึ่งเลย ที่แท้คงเข้าไปอยู่ในทองเจ้างูเหลือมตัวนี้หมดแล้ว สวนจึงเงียบ แต่ไปสำรวจสมาชิกคณะละครสัตว์ดูแล้ว ไม่มีใครหายไป ดังนั้นจึงคาดว่างูเหลือมคงไม่ได้กลืนสมาชิกตัวใดลงไปในท้อง

ลุงแมวน้ำชวนงูเหลือมให้มาแสดงละครสัตว์ด้วยกัน ชวนไปยังงั้นแหละ กลัวมาอยู่จริงแล้วจะลงท้องเธอไปหมดทั้งคณะ แต่เธอไม่อยากแสดง อยากนอนมากกว่า ลุงแมวน้ำเลยต้องเชิญเธอไปอยู่ที่อื่นแทน หลังจากนั้นสวนจึงได้กลับมามีเสียงระงมในยามค่ำคืนเหมือนเช่นเดิม

ลุงแมวน้ำเลยคิดว่าจะปรับปรุงสวนเสียหน่อย เพื่อจะได้ไม่รกหรือมีแขกที่ไม่ได้รับเชิญอีก รวมทั้งจะได้กลับมาดูแลและบำรุงต้นไม้ให้ดูดีด้วย เพิ่งมาได้โอกาสในช่วงนี้แหละ แต่ทำไปก็วุ่นไป เลยทำได้อย่างช้าๆ ที่ลุงแมวน้ำอัปเดตเว็บบล็อกแบบมาบ้าง หายไปบ้าง ก็เพราะต้องใช้เวลาส่วนหนึ่งปรับปรุงสวนนั่นเอง

เอาละ ไหนๆพูดเรื่องสวนกันแล้ว วันนี้เรามาปลูกต้นไม้กันดีกว่า ต้นไม้ที่ลุงแมวน้ำจะชวนปลูกกันในวันนี้ก็คือ ต้นจำปี

จำปีกับจำปานั้นคล้ายกันเพราะเป็นเครือญาติกัน ชื่อก็คล้าย หน้าตาก็คล้าย ดังนั้นจึงเป็นเหตุให้เรียกสับสน เรียกผิดเรียกถูกกันมาก โดยเฉพาะชื่อในภาษาอังกฤษอ่านแล้วยิ่งสับสน

จำปา (จำปา ไม่ใช่จำปี) ภาษาอังกฤษเขียนได้หลายอย่าง ได้แก่ Champaca หรือ Champaka (อ่านว่าแชมพาคา) กับเขียนว่า Campac หรือ Champak (อ่านว่าแชมแพก) ส่วนจำปีที่เห็นทั่วๆไปหรือจำปีขาวนั้น ฝรั่งเรียก white champac หรือ white champaca แค่เติม white เข้าไปข้างหน้า จากจำปาก็กลายเป็นจำปีแล้ว

จำปี จำปา นั้นเป็นพืชพืนเมืองของย่านเอเชียใต้ คือมีถิ่นกำเนิดแถวๆจีนตอนใต้ มาเลเซีย อินโดนีเซีย มีประมาณ 50 พันธุ์หรือ 50 สปีชีส์ นอกจากนี้ยังมีการผสมพันธุ์ใหม่ๆอีก สำหรับในประเทศไทยนั้นนิยมปลูกเฉพาะจำปีกันในบ้าน ส่วนจำปานั้นไม่นิยมปลูกในบ้านเนื่องจากความเชื่อ เพราะถือว่าไม่ค่อยเป็นมงคลนัก เนื่องจากไม้จำปาเป็นไม้ที่ใช้ทำโลงศพ หรือที่เรียกกันว่าโลงจำปานั่นเอง

วันนี้ลุงแมวน้ำขอคุยเฉพาะเรื่องจำปี จำปีขาว (White champaca) ที่นิยมปลูกกันทั่วไปนั้นมีชื่อทางวิทยาศาสตร์ว่า Michelia alba DC หรือ Magnolia alba DC อยู่ในสกุลแมกโนเลีย นอกนั้นยังมีจำปีอื่นๆอีกซึ่งมีทั้งพันธุ์พื้นเมือง พันธุ์ลูกผสม และพวกกลายพันธุ์ ที่เห็นขายกันก็มีอีกหลายอย่าง เช่น จำปีสีนวล (Magnolia x alba “Sinaun”) จำปีอินเดีย จำปีม่วง นอกจากนี้ไทยเรายังมีจำปีพันธุ์ที่มีอยู่เพียงที่เดียวในโลกด้วย นั่นคือ จำปีสิรินธร (Magnolia sirindhorniae Noot & Chalermglin) พบในป่าพลุแถวลพบุรี

จำปีเป็นไม้ยืนต้นขนาดกลาง สูงประมาณ 10 เมตรถึง 20 เมตร ดอกมีกลิ่นหอม จำปีขาวที่ลุงแมวน้ำพูดถึงนั้นหาได้ง่าย เพราะเป็นจำปีที่นิยมปลูกกัน และใช้ร้อยพวงมาลัย เนื่องจากมีกลิ่นหอมและให้ดอกดก เพียงแค่จำปีขาวสองสามดอกวางอยู่ในห้องกลิ่นก็หอมอบอวลไปทั่วห้อง ยิ่งถ้าวางจำปีกับมะลิด้วยกันในห้องแล้วละก็ เพียงแค่หลับตาก็นึกว่าอยู่ในอุทยานแล้ว อุทยานมีอยู่ในห้องนอนหรือมีอยู่ในคอนโดมิเนียมได้จริงๆ แต่ต้องจินตนาการเอาหน่อยนะ ^_^

ลุงแมวน้ำชอบกลิ่นจำปีมาก อยากปลูก แต่มาคิดถึงขนาดต้นที่สูงใหญ่ราว 10 เมตรถึง 20 เมตรแล้ว สูงพอๆกับโรงละครสัตว์เลยมั้ง ใครๆก็ท้วงว่าคงปลูกไม่ได้เพราะไม่มีที่ว่างมากพอ ลุงแมวน้ำเลยทดลองดู ลุงแมวน้ำชอบทดลองอยู่แล้ว จึงจับต้นจำปีขาวมาปลูกในกระถางเสียเลย

ลุงแมวน้ำก็เอาจำปีขาวมาลูกในกระถางขนาด 15 นิ้ว เป็นกระถางขนาดใหญ่หน่อย จำต้นมะลิได้ไหม ลุงปลูกในกระถาง 6 นิ้วเอง แต่จำปีนี้ต้องปลูกในกระถางใหญ่หน่อย เพราะขนาดของกระถางจะเป็นตัวบังคับขนาดของต้น หากต้นไม้พันธุ์ใหญ่ปลูกในกระถางเล็กมากอาจไม่อกดอก ลุงแมวน้ำจึงเลือกกระถางขนาด 15 นิ้ว ใช้วัสดุไร้ดิน ปลูกแบบเกษตรอินทรีย์ คือใส่ปุ๋ยอินทรีย์ หินภูเขาไฟ แล้วก็ให้น้ำหมักชีวภาพเพื่อปรับสภาพดิน เร่งดอก รวมทั้งเติมจุลินทรีย์ประจำถิ่นลงไปในวัสดุเพาะในกระถางด้วย เมื่อสภาพแวดล้อมและสารอาหารและแร่ธาตุต่างๆมีอยู่อุดมสมบูรณ์ ต้นจำปีก็เติบโตและให้ดอกได้ ต้นก็จะสูงได้แค่ประมาณ 1 เมตรหรือเกินกว่านั้นเล็กน้อย ดังที่เห็นในรูปนี้แหละ ตัดแต่งหน่อย คุมไม่ให้โตไปกว่านี้ จะได้ไม่เกะกะ แต่ก็สามารถให้ดอกได้อย่างสม่ำเสมอ การให้ดอกนี่ขึ้นอยู่กับการดูแล หากดูแลไม่ดีก็ไม่ให้ดอก มีแต่ใบให้ชื่นชมเท่านั้น

จำปีขยายพันธุ์ด้วยการตอนกิ่ง ขยายพันธุ์ด้วยเมล็ดค่อนข้างยาก ดังนั้นถ้าต้องการปลูกก็ไปซื้อที่เขาขายเป็นกระถางมาปลูก พวกนั้นมีทั้งแบบตอนกิ่งและแบบทาบกิ่ง ราคาไม่แพง ประมาณ 80 บาทถึง 100 บาท เลือกต้นที่ออกดอกแล้ว ดมแล้วหอมน่าพอใจ ก็เอาต้นนั้นแหละมาปลูก จำปีชอบดินร่วนซุย น้ำพอควร และแดดดี

เห็นไหม เพียงใช้เทคนิคนิดหน่อยเท่านั้น เราก็สามารถเอาจำปีต้นใหญ่มาปลูกในกระถาง วางไว้ริมระเบียงคอนโดได้ เห็นลุงแมวน้ำเขียนว่าต้องใส่นั่นบำรุงนี่ เอาเข้าจริงไม่ยากหรอก ใครๆก็ปลูกได้ ที่ระเบียงคอนโด ข้างหนึ่งวางกระถางมะลิ อีกข้างหนึ่งวางกระถางจำปี ยามกลางคืนกลับจากทำงานเหนื่อยๆ หรือยามเช้าตรู่บนเตียงอันแสนสุข ได้กลิ่นมะลิและจำปีแสนชื่นใจ เอาอะไรมาแลกก็ไม่ยอม

ต้นจำปีของลุงแมวน้ำ ปลูกในกระถาง 15 นิ้ว แบบเกษตรอินทรีย์ ต้นไม่โตมาก สามารถออกดอกได้เรื่อยๆ

ดอกจำปีที่อยู่บนต้น