เช้าวันหยุดกับลุงแมวน้ำ หมู่เกาะกาลาปาโกสกับทฤษฎีวิวัฒนาการของดาร์วิน (1)

ในช่วงเทศกาลส่งท้ายปีเก่า 2014 และต้อนรับปีใหม่ 2015 นี้มีวันหยุดอยู่หลายวัน สมาชิกในคณะละครสัตว์บางส่วนก็ลากลับภูมิลำเนา บางส่วนก็อยู่รับงานจ๊อบ ช่วงนี้เป็นเทศกาลแห่งความสุขดังนั้นจึงมีจ๊อบให้แสดงอยู่ไม่น้อย ส่วนลุงแมวน้ำก็ไม่ได้ไปไหน อยู่คอยรับงานแสดงและพักผ่อนที่โขดหิน ช่วงนี้อากาศเย็นสบายน่าพักผ่อนเสียด้วย ^_^

ในเช้าวันหยุดนี้ ลุงแมวน้ำได้จัดกิจกรรมเล็กๆให้แก่บรรดาสมาชิกคณะละครสัตว์ นั่นคือ การพาเที่ยวเกาะกาลาปาโกส ก็ไม่ได้พาเที่ยวจริงๆหรอก แต่เป็นการพาเที่ยวทางจอทีวี

“เกาะกาลาปาโกส ชื่อแปลกๆ เกาะนี้มีอะไรดีหรือลุง” ยีราฟสาวจอมวิตกจริตถามขณะที่ลุงแมวน้ำกำลังเตรียมการบรรยายอยู่ในศาลาชมสวน ขณะนี้บรรดาสมาชิกรอชมกันพร้อมพรั่ง แต่ลุงแมวน้ำยังเตรียมอุปกรณ์ไม่เสร็จ

“มีแมวน้ำและสิงโตทะเลเยอะ” ลุงแมวน้ำตอบ

“อ้อ บ้านเก่าของลุงละสิ” ลิงถามบ้าง

“พูดซะ” ลุงแมวน้ำแย้ง “ถิ่นที่อยู่เดิมน่ะเขาเรียกบ้านเดิม ไม่ได้เรียกบ้านเก่า”

“อ้าว บ้านเก่ากับบ้านเดิมนี่ไม่เหมือนกันหรือลุง” ลิงสงสัย

“ไม่เหมือน” ลุงแมวน้ำยืนยัน “เพราะเวลากลับบ้านนั้น วลี กลับบ้านเก่า กับ กลับบ้านเดิม มีความหมายไม่เหมือนกัน ลุงยังไม่อยากกลับบ้านเก่า”

“อ๋อ เข้าใจแระ” ลิงหัวเราะขำ “เล่นมุขก็ไม่บอก ฮิฮิ”

“แต่ที่จริงเกาะกาลาปาโกสไม่ใช่บ้านเดิมของลุงหรอก แมวน้ำที่นั่นเป็นพวกแมวน้ำขนเฟอร์ (fur seal) ญาติของลุง” ลุงแมวน้ำตอบ

“แล้วเกาะนี้มีอะไรดี ลุงถึงเอามาทำเป็นสารคดีท่องเที่ยวเล่าให้พวกเราฟังละจ๊ะ” ฮิปโปสาวถามบ้าง

“หมู่เกาะนี้มีความสวยงาม อีกทั้งยังเป็นเกาะอนุรักษ์พันธุ์พืชและสัตว์ต่างๆ องค์การยูเนสโกจัดให้เป็นมรดกโลกทีเดียวนะ และที่สำคัญก็คือ หมู่เกาะนี้แหละ ที่เป็นสถานที่สำคัญที่ช่วยให้ชาลส์ ดาร์วิน ไขความลับอันยิ่งใหญ่ของธรรมชาติได้เรื่องหนึ่ง นั่นคือ เรื่องวิวัฒนาการของสิ่งมีชีวิต” ลุงแมวน้ำตอบ

“ว้า นึกว่าจะที่โน่นมีหุ้นที่น่าลงทุนอะไรทำนองนั้น” ลิงทำหน้าผิดหวัง “นี่ไม่เกี่ยวกับการลงทุนหรอกหรือครับ"

“อะไรจะหายใจหายคอเป็นการลงทุนขนาดนั้น นี่วันหยุดก็คุยกันเรื่องเบาๆบ้างสิ” ลุงแมวน้ำหัวเราะ “แต่จะว่าไปเรื่องนี้ก็เกี่ยวกับการลงทุนอยู่นะ”

“เกี่ยวยังไงครับลุง” ม้าลายถามบ้าง

“ทฤษฎีวิวัฒนาการนั้นเป็นกฎธรรมชาติ ไม่มีอะไรที่หนีพ้นกฎของธรรมชาติไปได้ ดังนั้นพฤติกรรมของตลาดหุ้นก็เช่นกัน ก็เหมือนเลขฟิโบนาชชี หรือโค้งระฆังคว่ำนั่นแหละ เหล่านี้ล้วนแต่เป็นกฎธรรมชาติที่เมื่อเราเข้าใจก็สามารถเอามาใช้ประโยชน์ในการลงทุนหรือในการทำธุรกิจได้” ลุงแมวน้ำตอบ “เพียงแต่ต้องใจเย็นๆ ค่อยๆฟังลุงเล่าไปเรื่อยๆ ลุงก็พาเที่ยวไป เล่าโน่นเล่านี่ไป ไม่อยากให้เป็นวิชาการหนักๆ”

“ถ้าเกี่ยวกับการลงทุนละก็น่าสนใจขึ้นมาเชียว ยังงั้นเล่าเลยครับลุง” ลิงเร่ง

“โอ๊ย เมื่อไรจะบรรยายฮะลุงแมวน้ำ ผมกินแครอทรอไปหลายแท่งแล้วฮะ” กระต่ายน้อยเริ่มบ่น “มัวแต่คุย”

“ใจเย็นๆสิ เอาละ ลุงพร้อมแล้ว เรามาเริ่มกันเลย” ลุงแมวน้ำหัวเราะขำท่าทางน่าเอ็นดูของกระต่ายน้อย

เมื่อราวสามสิบปีก่อน การบรรยายที่มีภาพสวยๆประกอบดังเช่นสารคดีท่องเที่ยวนั้นเป็นเรื่องยุ่งยากมาก ขั้นแรกคือต้องเอาภาพสวยๆเหล่านั้นมาถ่ายเป็นฟิล์มสไลด์เสียก่อน นั่นคือต้องมีกล้องถ่ายรูป จากนั้นนำฟิล์มสไลด์แต่ละรูปมาใส่ในกรอบกระดาษ เมื่อจะใช้งานก็ต้องมีเครื่องฉายสไลด์ อีกทั้งยังต้องมีจอภาพสำหรับฉายสไลด์อีกด้วย การเตรียมสารคดีท่องเที่ยวสักสิบหรือยี่สิบภาพนั้นอาจใช้เวลาเป็นสัปดาห์และเสียเงินไม่น้อย แต่เดี๋ยวนี้ชีวิตง่ายขึ้นมากอย่างเหลือเชื่อ แค่ค้นหารูปจากอินเทอร์เน็ต จากนั้นใช้โปรแกรมพวกสร้างแกลเลอรี่เรียงร้อยภาพเข้าด้วยกันเป็นชุด เวลาจะใช้งานบรรยายก็มีเพียงแค่แท็บเล็ตต่อกับทีวี แค่ครึ่งชั่วโมงก็เตรียมรูปให้พร้อมบรรยายได้แล้ว

“เอาละนะ ลุงจะเริ่มแล้ว” ลุงแมวน้ำพูด “ลุงจะฉายภาพพร้อมกับเล่าเรื่องให้ฟัง ก็มีทั้งภาพท่องเที่ยวและที่เกี่ยวกับทฤษฎีวิวัฒนาการ ได้ทั้งความบันเทิงและความรู้ไปด้วย”

หมู่เกาะกาลาปาโกสอยู่ที่ใด

“ใครรูบ้างว่าเกาะกาลาปาโกสอยู่ที่ไหน” ลุงแมวน้ำถามหลังจากฉายภาพแรกขึ้นในจอทีวีขนาด 40 นิ้ว บรรดาสมาชิกร้องอู้ฮูในความสวยงาม

“ยังกะเกาะสิมิลัน สงสัยอยู่ในทะเลอันดามันละมั้ง” ลิงจ๋อเดา

“ผิดนะคร้าบ” ลุงแมวน้ำตอบ “เกาะกาลาปาโกสนี้ที่จริงต้องเรียกว่าหมู่เกาะ เพราะว่าไม่ได้มีเพียงเกาะเดียว หมู่เกาะกาลาปาโกส (Galápagos Islands) นี้เป็นส่วนหนึ่งของ ประเทศเอกวาดอร์ (Ecuador) ในทวีปอเมริกาใต้ด้านมหาสมุทรแปซิฟิก”

“โอ้โฮ อยู่ไกลจากประเทศไทยมากเลย แล้วจะไปเที่ยวกันไหวมั้ยเนี่ย คงแพงน่าดู ลุงแมวน้ำเคยไปหรือยัง” ลิงถามอีก

“อยู่ไกลจากประเทศไทยมาก” ลุงแมวน้ำตอบ “หากวัดระยะทางจากกรุงเทพฯไปยังเมืองกิโต เมืองหลวงของเอกวาดอร์ ก็ราวๆ 18,500 กิโลเมตรทีเดียว ส่วนหมู่เกาะกาลาปาโกสนี้อยู่ห่างจากชายฝั่งเอกวาดอร์ออกไปอีกประมาณ 1,000 กม รวมแล้วก็ร่วมๆ 20,000 กิโลเมตร หากนั่งเครื่องบินก็ต้องบินกันราว 36-40 ชั่วโมง ต่อเครื่องหนึ่งถึงสองครั้งแล้วแต่สายการบิน เดี๋ยวนี้บ้านเรามีทัวร์ไปยังหมู่เกาะกาลาปาโกสแล้ว ค่าทัวร์ประมาณ 300,000 บาท ใช้เวลาประมาณ 3 สัปดาห์ ลุงเองก็ยังไม่เคยไป แต่ก็เป็นความฝันเล็กๆของลุงประการหนึ่ง”

ประเทศเอกวาดอร์และหมู่เกาะกาลาปาโกส สวรรค์ของผู้แสวงหาธรรมชาติ

“หมู่เกาะกาลาปาโกสนี้เป็นหมู่เกาะที่ประกอบด้วยเกาะหลัก 19 เกาะ และโขดหินอีกราว 40 โขด ในส่วนที่เป็นเกาะหลักนั้นเป็นเกาะขนาดใหญ่อยู่ 5 เกาะ

“หมู่เกาะกาลาปาโกสนั้นอยู่ในแนวเส้นศูนย์สูตรเช่นเดียวกับประเทศอินโดนีเซีย แต่อยู่กันคนละซีกโลก มีพืชและสัตว์อาศัยอยู่เป็นจำนวนมาก โดยเฉพาะเต่ายักษ์ ซึ่งชื่อ Galápagos นั้นมาจากภาษาสเปนโบราณ Galápago หมายถึงเต่า และชื่อประเทศ Ecuador ก็หมายถึงอีเควเตอร์ (equator) หรือเส้นศูนย์สูตรนั่นเอง เห็มไหมว่าทั้งชื่อประเทศและชื่อเกาะล้วนแต่มีที่มาทั้งนั้น

“เราแวะมาพูดถึงประเทศเอกวาดอร์บนแผ่นดินใหญ่ของอเมริกาใต้กันก่อน แล้วค่อยไปต่อ ประเทศเอกวาดอร์ตั้งอยู่ในแนวเส้นศูนย์สูตรเช่นเดียวกัน เคยเป็นอาณานิคมของสเปนมาก่อน ดังนั้นแม้ในปัจจุบันภาษาทางการของเอกวาดอร์จึงเป็นภาษาสเปน แต่ทว่าเงินตราของเอกวาดอร์กลับใช้เงินดอลลาร์สหรัฐอเมริกา มีเมืองหลวงชื่อกีโต (Quito)

“เอกวาดอร์มีพื้นที่ประมาณครึ่งหนึ่งของประเทศไทยแต่มีประชากรเพียง 16 ล้านคน ส่วนหมู่เกาะกาลาปาโกสนั้นมีขนาดใกล้เคียงกับขนาดของกรุงเทพฯแต่มีประชากรเพียง 20,000 คน

“ทางด้านเศรษฐกิจนั้นประเทศเอกวาดอร์มีจีดีพีต่อหัว 5,310 ดอลลาร์ต่อคนต่อปี ซึ่งสูสีกับประเทศไทย ดังนั้นความเจริญของชุมชนเมืองจึงมีไม่น้อยเลยทีเดียว

“กลับมาพูดถึงหมู่เกาะกาลาปาโกสกันต่อ หมู่เกาะนี้ได้รับการขึ้นทะเบียนให้เป็นมรดกโลกมาสิบกว่าปีแล้ว ความโดดเด่นของหมู่เกาะกาลาปาโกสคือมีสภาพแวดล้อมที่เป็นเอกเทศ ค่อนข้างตัดขาดจากโลกภายนอก อีกทั้งมีความหลากหลายทางพันธุกรรม ซึ่งปัจจัยต่างๆเหล่านี้ประกอบกันทำให้กาลาปาโกสเป็นเสมือนห้องทดลองทางธรรมชาติวิทยาที่ใช้ศึกษาปรากฏการณ์ทางด้านวิวัฒนากรของสิ่งมีชีวิตได้เป็นอย่างดี ปัจจุบันหมู่เกาะนี้เป็นพื้นที่อนุรักษ์เนื่องจากถูกภัยคุกคามจากมนุษย์ มีสิ่งมีชีวิตจำนวนไม่น้อยที่สูญพันธุ์ไปแล้วและกำลังสูญพันธุ์

“ไหนว่าที่นี่มีสิงโตทะเลและแมวน้ำไงฮะ ยังไม่เห็นเลย” กระต่ายน้อยถาม

สิงโตทะเลแอ๊บแบ๊ว

“มีสิ นี่ไง” ลุงแมวน้ำตอบพลางเลื่อนภาพไปยังภาพต่อไป “ที่นี่มีแมวน้ำและสิงโตทะเลเยอะทีเดียว แมวน้ำชนิดที่มีมากคือแมวน้ำเฟอร์ (fur seal) แมวน้ำกับสิงโตทะเลเป็นญาติที่ใกล้ชิดกันมาก หากไม่คุ้นเคยบางทีก็แยกไม่ออก สิงโตทะเลค่อนข้างคุ้นเคยกับผู้คนมากกว่า ส่วนแมวน้ำจะอยู่ห่างๆ ดังนั้นที่เห็นป้วนเปี้ยนอยู่ใกล้ๆคนมักเป็นสิงโตทะเล ลองดูคลิปนี่สิ

“นี่เป็นคลิปที่ตลาดปลาในหมู่เกาะกาลาปากอส สิงโตทะเลกับนกพิลิแกนทำเนียนมาขอปลากินฟรีๆ ซึ่งพ่อค้าแถวนั้นก็คุ้นเคยดีและมักเลี้ยงปลาให้เป็นประจำ ทำให้เกิดภาพน่ารักๆแบบในคลิปนี้ และนี่แหละที่ทำให้ผู้ที่หลงใหลในธรรมชาติอยากมาเที่ยวที่เอกวาดอร์และหมู่เกาะกาลาปากอส”