หลังจากที่ลุงแมวน้ำคุยกับยีราฟสาวไปเมื่อวันก่อน หลายวันต่อมายีราฟสาวแวะมาหาลุงแมวน้ำที่โขดหินอีก
“สวัสดีจ้ะลุง ขอคุยด้วยหน่อยสิ” แม่ยีราฟทักทาย
“ได้สิ แม่ยีราฟจะคุยเรื่องอะไรล่ะ” ลุงแมวน้ำถาม ที่จริงถามไปยังงั้นแหละ เพราะเดาได้อยู่แล้วว่าแม่ยีราฟจะมาคุยด้วยเรื่องอะไร
“อยากคุยกับลุงเรื่องการออมสำหรับวัยเกษียณหน่อยจ้ะ” ยีราฟพูด เป็นไปตามที่ลุงคาด นี่ถ้าลุงซื้อหวยก็ถูกไปแล้ว
“ได้สิ แม่ยีราฟจะถามว่าอะไรล่ะ” ลุงแมวน้ำถาม
“ฉันอยากรู้ว่าฉันจะออมเงินได้เท่าไรเมื่อถึงวัยเกษียณน่ะสิ” ยีราฟสาวถาม “วันก่อนลุงยกตัวอย่างและการคำนวณสำหรับการเกษียณในปี 2566 แต่ของฉันกว่าจะเกษียณมันยังไกลกว่านั้น”
“อ้าว” ลุงแมวน้ำอุทาน “แล้วลุงจะไปรู้ได้ยังไงว่าแม่ยีราฟจะออมเงินได้เท่าไร”
“แหม ก็ช่วยบอกฉันหน่อยเถอะ นะ นะ” ยีราฟสาวออดอ้อน “ไหนว่าความรู้รอบพุงเยอะไง ถามแค่นี้ทำไมตอบไม่ได้”
“ก็แม่ยีราฟหาเงินเอง เก็บเงินเอง แล้วลุงจะไปรู้ได้ยังไง” ลุงแมวน้ำเริ่มปวดหัวกับคำถามของยีราฟสาวอีกแล้ว
“ไม่รุ ลุงต้องบอกฉัน” ยีราฟสรุปเอาดื้อๆ
“ยังงี้ก็มีด้วย เดี๋ยว ขอลุงนึกก่อน จะทำยังไงดี” ลุงแมวน้ำนิ่งนึกอยู่สักครู่ “เอายังงี้ก็แล้วกัน”
ว่าแล้วลุงแมวน้ำก็ดึงกระดาษแผ่นหนึ่งออกมาจากหูกระต่าย
“ถ้ายังงั้นเราต้องมาเริ่มต้นกันใหม่ละกัน ลุงแมวน้ำจะสมมติใหม่ ลองฉายภาพอนาคตใหม่อีกสักภาพ แล้วแม่ยีราฟลองดูว่าพอเอาไปใช้ประโยชน์ได้ไหม” ลุงแมวน้ำพูด “มาดูภาพนี้กัน”
ลุงแมวน้ำคลี่กระดาษกางออกให้ยีราฟดู พลางอธิบาย
“เราลองมาสมมติกันใหม่...” ลุงแมวน้ำพูด “เอ้า หลับตา แล้วจินตนาการว่า เมื่อปี 2554 แม่ยีราฟอายุ 22 ขวบ เพิ่งจบปริญญาตรีมาใหม่ๆและเพิ่งเริ่มทำงานที่คณะละครสัตว์เป็นปีแรก”
“ฮ่าฮ่า ลุงแมวน้ำสมมติเว่อจัง” ยีราฟหัวเราะ
“ไม่เว่อหรอก ลุงสมมติแบบนี้มีที่มาที่ไป ไม่ได้ยกขึ้นมาลอยๆ” ลุงแมวน้ำตอบ “คิดตามไปก่อน ถ้าเริ่มทำงานเมื่ออายุ 22 ปี 2554 แปลว่าทำงานปีสุดท้ายเมื่ออายุครบ 60 ขวบคือปี 2592 จากนั้นปี 2593 ก็จะว่างงาน เริ่มใช้จ่ายเงินเกษียณเป็นปีแรก”
“จ้ะ เอายังงั้นก็ตามใจลุง”
“ด้วยแผนหลังเกษียณแบบประหยัด คุณภาพชีวิตจำกัด ตามที่คำนวณไว้ในปีฐาน 2554 คือ 246,500 บาท ณ ปี 2593 แม่ยีราฟน่าจะมีค่าใช้จ่ายต่อปีราวปีละ 645,725 บาท” ลุงแมวน้ำพูดพลางชี้ให้ดูในตารางในกระดาษ “สมมติต่อไปอีกนิด และถ้าวันที่แม่ยีราฟเกษียณมีเงินออมอยู่ 10,500,000 บาท และเงินนั้นทำงานด้วยตัวเอง ให้ผลตอบแทนปีละ 5% แม่ยีราฟจะอาศัยเงินก้อนนั้นใช้ชีวิตไปได้จนอายุ 80 ปี”
“พูดง่ายๆว่า หากเกษียณในปี 2566 ตอนนั้นต้องมีเงินออม 5,400,000 บาท แต่ถ้าไปเกษียณในปี 2593 กลายเป็นว่าต้องมีเงินออม 10,500,000 บาท” แม่ยีราฟทวน “ถูกไหมลุง”
“แม่นแล้ว” ลุงแมวน้ำตอบ “เพราะผลจากเงินเฟ้อนั่นเอง”
ลุงแมวน้ำหยุดคิดนิดหนึ่ง แล้วจึงพูดต่อ
“นั่นคือจำนวนเงินที่ต้องใช้ ทีนี้ก็มาถึงคำถามของแม่ยีราฟที่ว่า เมื่อถึงวันที่เราเกษียณแล้วเราจะมีเงินออมได้สักเท่าไร เรื่องนี้ก็ต้องสมมติเงื่อนไขอะไรหลายอย่างเพิ่มเข้ามา เพื่อให้สมจริงและคำนวณได้
“ในปี 2554 สมมติว่าแม่ยีราฟอายุ 22 ปี และเพิ่งจบปริญญาตรี ทำงานเป็นปีแรก ตอนนั้นแม่ยีราฟได้เงินเดือนเดือนละ 12,000 บาท”
“ทำไมต้องเป็น 12,000 บาทล่ะ” ยีราฟสงสัย “ลุงโมเมเอาเหรอ”
“เขาเรียกว่าสมมติแบบมีหลักการ ไม่ใช่โมเม” ลุงแมวน้ำพูดแก้ “สภาพความเป็นจริงของตลาดแรงงาน ในปีนั้นจบปริญญาตรีมา ทำงานครั้งแรก เงินเดือนก็ 10,000 บาทหรือสูงกว่านั้น ตามแต่สาขาที่จบมา ลุงก็ใช้ตัวเลข 12,000 บาทต่อเดือน ถือว่าเป็นกลุ่มที่จบปริญญาตรี สาขาทั่วๆไป
“จากนั้นลุงก็สมมติต่อไปว่าอัตราเงินเฟ้อปีละ 2.5% และแม่ยีราฟได้ขึ้นเงินเดือนทุกปี ปีละ 3% เงินเดือนขึ้นชนะเงินเฟ้อหน่อยนึง”
“แล้วฉันจะเก็บเงินได้เดือนละเท่าไรล่ะ” ยีราฟถาม
“นั่นก็ต้องสมมติอีก แต่สมมติแบบมีหลักการ มีงานวิจัยที่สำรวจการออมของคนไทยเอาไว้ พบผู้ที่มีเงินเดือนในช่วงหนึ่งหมื่นถึงสองหมื่นบาท มักออมได้ไม่เกิน 20% ของเงินเดือน ค่ากินอยู่แย่งเอาไปเสียเยอะ ถ้าเป็นระดับเงินเดือนสามสีหมื่นบาทก็ออมได้ราว 40% อันนี้ตัวเลขคร่าวๆนะ ลุงไม่ได้เอามาเป๊ะ
“ลุงก็เอาข้อมูลนี้มาสมมติเกณฑ์ในการออม นั่นคือ
“เงินเดือน 15,000 บาทหรือต่ำกว่านั้น ออมได้เดือนละ 15% ของเงินเดือน
“เมื่อไรที่เงินเดือนเกินกว่า 15,000 บาท การออมจะเปลี่ยนไป เป็นออมเดือนละ 20%
“”เมื่อไรที่เงินเดือนเกินกว่า 25,000 บาทต่อเดือน จะออมเดือนละ 25% ของเงินเดือน
“และเมื่อไรที่เงินเดือนเกินกว่า 35,000 บาทจะออมเดือนละ 30% ของเงินเดือน
“และยังสมมติอีกว่าอยู่ตัวคนเดืยวไปเรื่อยๆ เพราะหากสมมติว่ามีครอบครัว มีลูก ด้วยละก็ตัวเลขจะยิ่งซับซ้อน ตัวเลขซับซ้อนมากไปลุงก็ปวดหัว เอาแค่นี้แหละ อย่าให้ยากนัก”
“จ้ะๆ ยังงี้ก็ดีแล้ว แล้วยังไงต่อ” ยีราฟถาม
ลุงแมวน้ำจึงดึงกระดาษออกมาจากหูกระต่ายอีกแผ่นหนึ่ง กางให้ยีราฟดู
“นี่ลุงคำนวณมาให้ดู ภายใต้สมมติฐานที่ลุงเล่ามาเมื่อกี้ เมื่ออายุมากขึ้น แม่ยีราฟจะมีเงินเดือนเพิ่มมากขึ้น และก็จะมีเงินออมต่อเดือนเพิ่มมากขึ้น สมมติว่าพอสิ้นปีก็นำเงินที่ออมได้ตลอดปีไปลงทุนทันที ขณะที่ยังไม่ครบปี เงินออมนั้นถือว่ายังไม่นำมาลงทุน
“ดังนั้น ในปี 2554 อันเป็นปีแรกที่มาทำงาน จึงถือว่าแม่ยีราฟยังไม่ได้นำเงินออมมาลงทุน พอขึ้นปีใหม่ 2555 เป๊ง แม่ยีราฟก็นำไปลงทุนเลยทันที จากนั้น สิ้นปี 2555 แม่ยีราฟจะมีเงิน 3 ก้อน นั่นคือ ก้อนแรก เงินออมของปี 2554 ก้อนที่ 2 ดอกผลของเงินออมปี 2554 และก้อนที่ 3 เงินออมระหว่างปี 2555 ที่ยังไม่ได้นำไปลงทุน ถ้าย่อหน้านี้งงก็ไม่เป็นไร ไม่ต้องสนใจก็ได้ เราข้ามไปเลย ดูในตารางก็พอ
“สรุปว่าลุงคำนวณมาให้เบ็ดเสร็จ ว่ากรณีที่แม่ยีราฟนำเงินออมไปลงทุน แล้วได้ผลตอบแทนระดับต่างๆ เมื่อวัยผ่านไป แม่ยีราฟจะมีเงินสะสมเท่าไร ก็ดูเอาในตาราง
“กรณีที่นำเงินออมไปฝากธนาคาร ลุงคิดว่าให้ดอกผลปีละ 2% ซึ่งก็คือดอกเบี้ยเงินฝากนั่นเอง เมื่อถึงปี 2592 แม่ยีราฟจะเกษียณพร้อมด้วยเงินก้อน 3,095,291 บาท
“แต่ฉันต้องมี 10.5 ล้านนะลุง” ยีราฟท้วง
“ก็นั่นน่ะสิ วิธีนี้คงไม่พอใช้จ่าย เกษียณไม่สุขแน่ๆ” ลุงแมวน้ำพูด “มาดูกันต่อ หากแม่ยีราฟนำเงินไปลงทุนอย่างอื่นละ เช่น ลงทุนในหุ้น กองทุนรวม ฯลฯ นำเงินไปซื้อหุ้นหรือกองทุนรวมเพิ่มทุกปีๆ และได้ผลตอบแทนปีละ 5% แม่ยีราฟจะมีเงินสำหรับวัยเกษียณ 5,147,098 บาท”
“ก็ยังไม่พอ” ยีราฟพูด
“ทีนี้ถ้าให้ผลตอบแทน 8% ต่อปีล่ะ ได้ถึง 9,322,091 บาทเชียว เกือบถึงเป้า 10.5 ล้านบาทแล้วนะ และลุงแอบไปคำนวณมาให้แล้วล่ะ ว่า เงิน 9.3 ล้านนี้แม่ยีราฟอยู่ได้ถึงอายุ 77 ปี พลาดเป้าไป 3 ปีเท่านั้น”
“อือม์ อันนี้ค่อยยังชั่ว” ยีราฟพึมพำ “แต่ฉันจะทำได้ถึงเหรอจ๊ะ”
“ลุงแมวน้ำอยากบอกว่า นี่แหละ การออมและการลงทุนเป็นกระบวนการตลอดชีวิต เหมือนกับการเรียนรู้นั่นแหละ ดังนั้น ควรหัดเป็นนิสัยตั้งแต่วัยเยาว์ และเริ่มออมตั้งแต่อายุยังน้อย เงินเดือน 12,000 บาทและเงื่อนไขอื่นๆที่ลุงสมมติมานั้น เป็นเงื่อนไขกลางๆสำหรับผู้ที่จบปริญญาตรี คือเป็นคนปริญญาตรี ทำงานกินเงินเดือนทั่วๆไปนี่แหละ ไม่ใช่เงื่อนไขที่สูงส่งอะไรเลย หากจบปริญญาตรี และทำงานเสมอต้นเสมอปลาย ขยันตามสมควร บุคคลผู้นั้นก็มีโอกาสเกษียณสุขได้ หากทำได้ดีกว่านั้น ก็มีโอกาสสุขสบายยิ่งขึ้น”
“แล้วถ้าไม่จบปริญญาตรีหรือทำไม่ได้ตามนั้นละจ๊ะลุง ชีวิตเราก็อาจจะพลาดด้วยเหตุอะไรก็ได้ ใครจะรู้” ยีราฟยังสงสัยต่อ
“โอย ลุงปวดหัวแล้ว” ลุงแมวน้ำมึนตึ้บกับคำถามของยีราฟสาว “ยังงั้นเราเอาไว้คุยต่อกันในวันหลังละกัน”
